Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009
ΕΘΝΟΚΤΟΝΙΑ #2
[Ιωάννης Πανούσης, Πολιτιστική Ολυμπιάδα, Ειρήνη και Ανθρώπινα Δικαιώματα]
Οι οικουμενικές αξίες συγκρούονται με την εθνική πολιτιστική ιδιαιτερότητα και ο διάλογος καθίσταται δυσχερής, αν όχι αδύνατος. Σήμερα μάλιστα, σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, η αρμονία πολιτισμού και ανάπτυξης με σεβασμό στις πολιτιστικές ταυτότητες, συνιστά ένα στόχο στον οποίο πρέπει να συγκλίνουν οι πολιτικές των κρατών. Η κουλτούρα της υπέρβασης και της συναίνεσης, με τις διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες, μοιάζει να μην είναι καθόλου συμβατή με τις κουλτούρες του έθνους, του τόπου, της φυλής ή του φύλου. Ο πολιτισμός των συμβόλων και συμβολισμών των λέξεων και των παραδόσεων, των μύθων και των παραμυθιών, χάνεται μέσα στο στρόβιλο των συνεχών αλλαγών. Ο πολιτισμικός πλουραλισμός αιωρείται επικίνδυνα ανάμεσα στην πολιτισμική καθαρότητα και στην πολιτισμική μόλυνση/εισβολή. Η παγκοσμιοποίηση, ως παγκόσμια μεταμόρφωση των πολιτισμικών στάσεων, καταστρέφει τους παραδοσιακούς πολιτιστικούς ιστούς και στοχεύει σε έναν πολιτισμικό κλωνισμό, ο οποίος θα κατισχύει κάθε ιδιαιτερότητας και ταυτότητας. Η πολιτισμική εθνοκτονία – η καταστροφή του τρόπου ζωής και έκφρασης ενός λαού – σπανίως ενδιαφέρει και ουδέποτε καταδικάζεται. Οι "απόμεροι πολιτισμοί" εξαφανίζονται, οι ομιλούμενες γλώσσες μειώνονται, κι ένας ομοιόμορφος, παγκοσμιοποιημένος, αστικός, τεχνοκρατικός πολιτισμός κυριαρχεί πλήρως.
[Van den Berghe Pierre L. "Multicultural democracy: can it work?", Nations
and Nationalism, vol. 8 , 2002, no. 4, p. 44]
H πολυπολιτισμική δημοκρατία αντιμετωπίζει δυο τεράστια εμπόδια:
i) την ιδεολογική σύγκρουση με την ιδέα του «έθνους-κράτους», το όποιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την φιλελεύθερη δημοκρατία. Η σύγκρουση αυτή μπορεί να αντιμετωπισθεί με την αποεθνοποίηση του κράτους,
ii) την πιθανότητα κοινωνικής διάσπασης καθώς η πολυπολιτισμική δημοκρατία συχνά επιβραβεύει τά αιτήματα των διαφόρων κοινοτήτων για ειδικά δι¬καιώματα και έτσι βαθαίνει διακρίσεις τίς όποιες υποτίθεται ότι η πολυπολιτισμικότητα προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει.
Αυτό είναι μία βασική εσωτερική αντίφαση της πολυπολιτισμικότητας, η οποία αμφιταλαντεύεται μεταξύ του εορτασμού της διαφορετικότητας, η οποία θεωρείται ως εγγενώς εμπλουτιστική και της παύσης των όποιων διακρίσεων υφίστανται.
[Γιάννης Κολοβός, Το τέλος μιας ουτοπίας, εκδόσεις Πελασγός, 2008 σελ 136]
Ο επαναπροσδιορισμός της εθνικής ταυτότητας είναι ένα συνε¬χές αίτημα της «αριστεράς», η οποία προσπαθεί να αντικαταστήσει την έννοια του «εθνικού» πατριωτισμού με εκείνη του «συνταγματικού» πατριωτισμού μετατοπίζοντας έτσι το επίκεντρο της έννοιας από το «ξεπερασμένο» έθνος «στο πιο οικουμενικό και πολιτικό επίπεδο των δικαιωμάτων του πολίτη»
[Πασκάλ Μπρικνέρ, Το σύνδρομο του Αστερίξ, Ελευθεροτυπία, 10-6-2006]
Σήμερα εάν πεις ότι είσαι περήφανος που είσαι Γάλλος, οι άνθρωποι σε κοιτάζουν με καχυποψία και σκέφτονται: μήπως είμαι φασίστας;
Πιστεύω ότι η Αριστερά έχει μεγάλη ευθύνη γι' αυτό, για την καλλιέργεια μιας μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ενοχής. Θα έπρεπε να νιώθουμε περήφανοι γι' αυτό που είμαστε. Δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι' αυτό που είμαστε, ιδίως εάν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια νέα Ευρώπη μαζί.
………………………………………………………………………………………………………………………
Η πολυπολιτισμικότητα είναι μια αναβίωση του ρομαντισμού αφού δίνει έμφαση στην ταυτότητα εκ του συνανήκειν. Δίνει περισσότερη έμφαση στην πολιτισμική και εθνική προέλευση παρά στη ζωή του ατόμου. Ο ρομαντισμός συνδέεται έτσι με τον εθνικισμό. Η πολυπολιτισμικότητα είναι στην πραγματικότητα ο εθνικισμός των μειονοτήτων• των μειονοτήτων που προσπαθούν να διατηρηθούν ως τέτοιες στο δεσπόζον ρεύμα, ανάμεσα στην πλειονότητα.
Οι οικουμενικές αξίες συγκρούονται με την εθνική πολιτιστική ιδιαιτερότητα και ο διάλογος καθίσταται δυσχερής, αν όχι αδύνατος. Σήμερα μάλιστα, σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, η αρμονία πολιτισμού και ανάπτυξης με σεβασμό στις πολιτιστικές ταυτότητες, συνιστά ένα στόχο στον οποίο πρέπει να συγκλίνουν οι πολιτικές των κρατών. Η κουλτούρα της υπέρβασης και της συναίνεσης, με τις διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες, μοιάζει να μην είναι καθόλου συμβατή με τις κουλτούρες του έθνους, του τόπου, της φυλής ή του φύλου. Ο πολιτισμός των συμβόλων και συμβολισμών των λέξεων και των παραδόσεων, των μύθων και των παραμυθιών, χάνεται μέσα στο στρόβιλο των συνεχών αλλαγών. Ο πολιτισμικός πλουραλισμός αιωρείται επικίνδυνα ανάμεσα στην πολιτισμική καθαρότητα και στην πολιτισμική μόλυνση/εισβολή. Η παγκοσμιοποίηση, ως παγκόσμια μεταμόρφωση των πολιτισμικών στάσεων, καταστρέφει τους παραδοσιακούς πολιτιστικούς ιστούς και στοχεύει σε έναν πολιτισμικό κλωνισμό, ο οποίος θα κατισχύει κάθε ιδιαιτερότητας και ταυτότητας. Η πολιτισμική εθνοκτονία – η καταστροφή του τρόπου ζωής και έκφρασης ενός λαού – σπανίως ενδιαφέρει και ουδέποτε καταδικάζεται. Οι "απόμεροι πολιτισμοί" εξαφανίζονται, οι ομιλούμενες γλώσσες μειώνονται, κι ένας ομοιόμορφος, παγκοσμιοποιημένος, αστικός, τεχνοκρατικός πολιτισμός κυριαρχεί πλήρως.
[Van den Berghe Pierre L. "Multicultural democracy: can it work?", Nations
and Nationalism, vol. 8 , 2002, no. 4, p. 44]
H πολυπολιτισμική δημοκρατία αντιμετωπίζει δυο τεράστια εμπόδια:
i) την ιδεολογική σύγκρουση με την ιδέα του «έθνους-κράτους», το όποιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την φιλελεύθερη δημοκρατία. Η σύγκρουση αυτή μπορεί να αντιμετωπισθεί με την αποεθνοποίηση του κράτους,
ii) την πιθανότητα κοινωνικής διάσπασης καθώς η πολυπολιτισμική δημοκρατία συχνά επιβραβεύει τά αιτήματα των διαφόρων κοινοτήτων για ειδικά δι¬καιώματα και έτσι βαθαίνει διακρίσεις τίς όποιες υποτίθεται ότι η πολυπολιτισμικότητα προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει.
Αυτό είναι μία βασική εσωτερική αντίφαση της πολυπολιτισμικότητας, η οποία αμφιταλαντεύεται μεταξύ του εορτασμού της διαφορετικότητας, η οποία θεωρείται ως εγγενώς εμπλουτιστική και της παύσης των όποιων διακρίσεων υφίστανται.
[Γιάννης Κολοβός, Το τέλος μιας ουτοπίας, εκδόσεις Πελασγός, 2008 σελ 136]
Ο επαναπροσδιορισμός της εθνικής ταυτότητας είναι ένα συνε¬χές αίτημα της «αριστεράς», η οποία προσπαθεί να αντικαταστήσει την έννοια του «εθνικού» πατριωτισμού με εκείνη του «συνταγματικού» πατριωτισμού μετατοπίζοντας έτσι το επίκεντρο της έννοιας από το «ξεπερασμένο» έθνος «στο πιο οικουμενικό και πολιτικό επίπεδο των δικαιωμάτων του πολίτη»
[Πασκάλ Μπρικνέρ, Το σύνδρομο του Αστερίξ, Ελευθεροτυπία, 10-6-2006]
Σήμερα εάν πεις ότι είσαι περήφανος που είσαι Γάλλος, οι άνθρωποι σε κοιτάζουν με καχυποψία και σκέφτονται: μήπως είμαι φασίστας;
Πιστεύω ότι η Αριστερά έχει μεγάλη ευθύνη γι' αυτό, για την καλλιέργεια μιας μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ενοχής. Θα έπρεπε να νιώθουμε περήφανοι γι' αυτό που είμαστε. Δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι' αυτό που είμαστε, ιδίως εάν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια νέα Ευρώπη μαζί.
………………………………………………………………………………………………………………………
Η πολυπολιτισμικότητα είναι μια αναβίωση του ρομαντισμού αφού δίνει έμφαση στην ταυτότητα εκ του συνανήκειν. Δίνει περισσότερη έμφαση στην πολιτισμική και εθνική προέλευση παρά στη ζωή του ατόμου. Ο ρομαντισμός συνδέεται έτσι με τον εθνικισμό. Η πολυπολιτισμικότητα είναι στην πραγματικότητα ο εθνικισμός των μειονοτήτων• των μειονοτήτων που προσπαθούν να διατηρηθούν ως τέτοιες στο δεσπόζον ρεύμα, ανάμεσα στην πλειονότητα.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου